czas pracy, wymiar czasu pracy, czas pracy kierowcy, godziny nadliczbowe, praca w porze nocnej
lupa
Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
A A A

Gazeta Podatkowa nr 69 (1840) z dnia 30.08.2021

Udzielanie dnia wolnego za pracę w niedziele i święta

Pracowników, bez względu na system czasu pracy, w jakim są zatrudnieni, obowiązuje zasada przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy. Konsekwencją tej zasady są średnio 2 dni wolne od pracy w tygodniu, w tym zazwyczaj niedziela. Generalnie wolne od pracy są również święta wymienione w odpowiedniej ustawie. W razie wystąpienia pracy w takich dniach należy ją pracownikowi odpowiednio zrekompensować.

Wolne za niedzielną lub świąteczną pracę

Za pracę w niedziele i święta, bez względu na to, czy została ona zaplanowana w rozkładzie czasu pracy, czy też nie, pracownikowi przysługuje dzień wolny od pracy. Należy go udzielić - w przypadku pracy w niedzielę - w terminie 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po takiej niedzieli. Jeżeli dochowanie tego terminu nie jest możliwe, dzień wolny powinien być udzielony do końca okresu rozliczeniowego (art. 15111 K.p.). Jeżeli i to nie jest możliwe, pracownikowi przysługuje dodatek do wynagrodzenia w wysokości 100% za każdą godzinę pracy w niedzielę. W razie wykonywania pracy w święto, dzień wolny powinien być udzielony do końca okresu rozliczeniowego, a jeżeli nie jest to możliwe, należy pracownikowi wypłacić 100% dodatek za każdą godzinę pracy w święto. Oczywiście pracownik ma też prawo do normalnego wynagrodzenia za godziny przepracowane w niedzielę (święto).

Przy rozliczaniu pracy w niedzielę i święto pierwszeństwo ma definicja niedzieli i święta przewidziana w Kodeksie pracy (a nie kalendarzowa). Zgodnie z art. 1519 § 2 K.p. za pracę w niedzielę i święto uważa się pracę wykonywaną między godziną 600 w niedzielę a godziną 600 w następnym dniu - chyba że pracodawca ustali inne godziny. Taka definicja niedzieli i święta jest stosowana do ogółu pracowników, z wyjątkiem pracowników handlu.

Choroba nie zdubluje dnia wolnego

W praktyce zdarzają się sytuacje, że w dniu wolnym wyznaczonym za pracę w niedzielę/święto pracownik jest nieobecny w pracy, np. z powodu choroby. Pojawić się może wówczas pytanie, czy pracownikowi przysługuje kolejny dzień wolny. Odpowiadając na nie należy zauważyć, że zgodnie z art. 130 § 3 K.p., wymiar czasu pracy ulega obniżeniu o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności przypadającej na dni wyznaczone w rozkładzie czasu pracy jako robocze (a nie wolne). Skoro więc pracownik w danym dniu (wolnym za pracę w niedzielę lub święto) nie miał zaplanowanej pracy, to jego nieobecność w tym dniu nie może obniżyć czasu pracy. Tym samym nie ma podstaw do udzielenia pracownikowi kolejnego dnia wolnego od pracy.

Pogląd taki został potwierdzony przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w piśmie z dnia 19 lipca 2016 r., udostępnionym naszemu Wydawnictwu. Resort pracy uznał w nim że: "(...) w przypadku gdy (...) zostanie wyznaczony dzień wolny w zamian za pracę w niedzielę lub święto oraz udzielony dzień wolny za pracę w dniu wolnym wynikającym z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy i okaże się, że data takiego dnia wolnego od pracy przypadnie w okresie niezdolności do pracy z powodu choroby, to (...) nie ma podstaw do tego aby udzielić innego dnia wolnego od pracy w innym terminie. (...)".

Skutki nieudzielenia dnia wolnego

Nieudzielenie dnia wolnego za pracę w niedzielę lub święto zazwyczaj powoduje przekroczenie średniotygodniowej normy czasu pracy. Za każdą godzinę takiego przekroczenia pracownikowi przysługuje 100% dodatek (art. 1511 § 2 K.p.). W przypadku pracy w niedzielę/święto niezrekompensowanej dniem wolnym występują więc dwie odrębne podstawy nabycia prawa do dodatku: za pracę w niedzielę lub w święto (art. 15111 K.p.) i za przekroczenie normy średniotygodniowej (1511 K.p.). Takie stanowisko zajął Główny Inspektorat Pracy, który w piśmie otrzymanym przez nasze Wydawnictwo w dniu 14 listopada 2012 r. uznał, że za pracę w niedzielę (i święto) niezrekompensowaną innym dniem wolnym od pracy w danym okresie rozliczeniowym, pracownikowi przysługują dwa dodatki do wynagrodzenia.

W tej kwestii trzeba jednak odnotować uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 2006 r., sygn. akt II PZP 11/05, w której SN orzekł, że we wskazanych okolicznościach pracownik powinien otrzymać tylko jeden dodatek. W przedstawionej sprawie brakowało więc jednolitego stanowiska. Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii, w piśmie udostępnionym naszemu Wydawnictwu w dniu 28 maja 2021 r., przychyliło się jednak do poglądu wyrażonego przez PIP, uznając, że pracownikowi przysługują dwa dodatki (patrz ramka).

"Jeżeli pracownikowi za pracę w niedzielę lub święto nie został udzielony inny dzień wolny do końca okresu rozliczeniowego - co może nastąpić tylko wyjątkowo - to przysługuje mu dodatek w wysokości 100% wynagrodzenia, za każdą godzinę pracy w niedzielę. Ponadto, jeżeli nieudzielenie dnia wolnego za pracę w niedzielę spowoduje przekroczenie przeciętnej (40-godzinnej) tygodniowej normy czasu pracy w danym okresie rozliczeniowym, to taka praca będzie stanowić pracę nadliczbową z wynikającymi z tego faktu konsekwencjami. Z tego tytułu zatem - niezależnie od 100% dodatku, o którym mowa w art. 15111 § 2 K.p. - pracownikowi będzie przysługiwał również dodatek w wysokości 100% wynagrodzenia, a praca ta będzie wliczana do limitu godzin nadliczbowych spowodowanych szczególnymi potrzebami pracodawcy.

Powyższe przepisy stanowią bowiem dwa, niezależne od siebie tytuły do otrzymania dodatku do wynagrodzenia i w razie ich zbiegu pracownik ma otrzymać wynagrodzenie na podstawie obu tych tytułów. Na podstawie art. 1511 K.p. za pracę nadliczbową oraz na podstawie art. 15111 § 2 za pracę, która nie jest pracą nadliczbową, lecz za którą przysługuje dodatek do wynagrodzenia w wysokości określonej w art. 1511 § 1 pkt 1 K.p., tj. w takiej samej jak dodatek za pracę nadliczbową. (...)".

Stanowisko Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii udostępnione naszemu Wydawnictwu w dniu 28 maja 2021 r.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320)

www.Czas-Pracy.pl - Praca w niedziele i święta:

 Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz,
wejdź do serwisu
www.KodeksPracy.pl » 
Więcej w zasobach płatnych

Serwis Głównego Księgowego

Gazeta Podatkowa

Terminarz

marzec 2024
PN WT ŚR CZ PT SO ND
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
12
13
14
16
17
18
19
21
22
23
24
26
27
28
29
30
31
IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
NEWSLETTERY
Fachowe czasopisma - PoznajProdukty.gofin.pl
sklep.gofin.pl - RABATY, NAGRODY, PROMOCJE
KODEKS PRACY, Prawo Pracy
Vademecum Kadrowego - kompleksowo opracowane zagadnienia z prawa pracy

GOFIN PODPOWIADA - Prawo Pracy

Kompleksowe opracowania tematyczne

WSKAŹNIKI - Prawo Pracy

Bieżące wskaźniki wraz z archiwum

Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.