Ubezpieczenia i Prawo Pracy nr 4 (358) z dnia 10.02.2014
Ruchomy czas pracy wprowadzony w regulaminie pracy przed zmianą przepisów
Pracodawca przed 23 sierpnia 2013 r. wprowadził w regulaminie pracy ruchomy czas pracy w formie granic czasowych, w ramach których pracownik decyduje o godzinie rozpoczęcia pracy. Czy obecnie taki rozkład czasu pracy może obowiązywać w oparciu o to postanowienie regulaminu? Czy pracodawca musi usunąć ten zapis i co powinno go zastąpić bądź uzupełnić?
Ruchomy czas pracy przed 23 sierpnia 2013 r.
Ruchomy czas pracy to potoczna nazwa rozkładu, który przewiduje różne godziny rozpoczynania i kończenia pracy w poszczególnych dobach. W najbardziej popularnym wariancie ruchomego czasu pracy pracodawca określa przedział czasu, w ramach którego pracownicy sami decydują o godzinie rozpoczęcia pracy w kolejnych dniówkach. Wskazany rozkład pracy od 23 sierpnia 2013 r. jest uregulowany w art. 1401 K.p., wprowadzonym do Kodeksu pracy ustawą z dnia 12 lipca 2013 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz ustawy o związkach zawodowych (Dz. U. poz. 896). Sama idea stosowania takiego rozkładu jest jednak znacznie starsza i różnie kwalifikowana przez PIP oraz resort pracy w ich oficjalnych stanowiskach. Najstarsze stanowisko Departamentu Prawnego GIP w sprawie ruchomego czasu pracy jest datowane na 29 lipca 2008 r. (znak: GPP-302-4560-569/08/PE) i prezentuje pogląd częściowo zbieżny z obecnym ustawodawstwem. Na jego łamach GIP wyjaśnił, że ruchomy czas pracy może być wprowadzony jedynie na wniosek pracownika w ramach indywidualnego rozkładu czasu pracy. W podobnym tonie wypowiedziało się Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej w stanowisku z dnia 9 stycznia 2012 r. w sprawie możliwości ustalania przez pracodawcę rozkładu czasu pracy, w którym nie jest wyznaczana konkretna godzina rozpoczynania i kończenia pracy, lecz jedynie godzinowy przedział czasu, w którym pracownik powinien rozpocząć i zakończyć pracę. Zwrócono w nim uwagę, że przepisy Kodeksu pracy nie odnoszą się do pojęcia ruchomego czasu pracy, w którym o początku dnia pracy decyduje sam pracownik, a koniec jest wyznaczany upływem dobowego wymiaru czasu pracy. Mimo to ze względu na znaczne korzyści dla pracownika wynikające z takiej organizacji czasu pracy, może być ona w ocenie Ministerstwa stosowana w oparciu o postanowienie regulaminu pracy. W międzyczasie GIP zmienił swoje poglądy, dając temu wyraz w stanowisku Komisji Prawnej GIP z dnia 16 czerwca 2011 r. w sprawie możliwości ustalania przez pracodawcę rozkładu czasu pracy... (znak: GPP-87-0020-26-2/11). Na jego łamach uznano, że ustalanie czasu pracy w ten sposób, że pracodawca nie określa konkretnej godziny rozpoczęcia pracy, a jedynie przedział, w ramach którego to pracownik decyduje o momencie rozpoczęcia pracy jest wykluczone. Wskazuje na to brak przepisów o charakterze powszechnie obowiązującym, które dopuszczałyby taką organizację czasu pracy.
Z powyższego wynika, że przed 23 sierpnia 2013 r. istniał spór co do dopuszczalności stosowania tzw. ruchomego czasu pracy, a pracodawcy, którzy się na to decydowali ryzykowali interwencją PIP w tym zakresie.
Ruchomy czas pracy po 22 sierpnia 2013 r.
Od 23 sierpnia 2013 r. każdy pracodawca może stosować ruchomy czas pracy wynikający z art. 1401 K.p., jeśli dopełni wymogów formalnych określonych w art. 150 § 3 lub § 5 K.p. Przypadek wdrożenia omawianego systemu uregulowany w § 5 tej normy znajduje zastosowanie w sytuacjach indywidualnych, gdy ruchomy czas pracy wprowadza się wobec konkretnego pracownika na jego pisemny wniosek. Nie dotyczy to firm, które zamierzają stosować taki rozkład wobec ogółu pracowników. Muszą one zachować tryb przewidziany w art. 150 § 3 K.p. Oznacza to, że mogą wprowadzić ruchomy czas pracy w układzie zbiorowym pracy lub w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi. Jeśli pracodawca nie będzie mógł uzgodnić treści tego porozumienia ze wszystkimi organizacjami zakładowymi, może ograniczyć krąg związków, z którymi będzie prowadził dalsze negocjacje do organizacji reprezentatywnych w rozumieniu art. 24125a K.p. Z kolei zakłady, w których nie funkcjonują związki zawodowe, zawierają omawiane porozumienie z przedstawicielami pracowników wyłonionymi w trybie przyjętym u danego pracodawcy.
Tryb wprowadzania ruchomego czasu pracy aktualnie jest uregulowany w powszechnie obowiązujących przepisach, co dezaktualizuje przywołane na wstępie stanowisko Ministerstwa w zakresie, w którym przewiduje ono konieczność umocowania dla stosowania takich rozkładów w regulaminie pracy. Nie oznacza to jednak wymogu zmiany regulaminu pracy, w którym pracodawca określił możliwość stosowania omawianych rozkładów, niemniej aby takie postanowienie miało odpowiednie oparcie w powszechnie obowiązujących przepisach, pracodawca powinien niezwłocznie zawrzeć wymagane porozumienie ze związkami zawodowymi lub przedstawicielami pracowników, względnie wprowadzić odpowiednie regulacje do zakładowego układu zbiorowego pracy. Tylko w ten sposób będzie mógł stosować wobec pracowników ruchomy czas pracy z art. 1401 K.p. bez obawy, że zostanie to zakwestionowane w razie kontroli PIP.
Zwracamy uwagę! Wprowadzenie ruchomego czasu pracy do regulaminu pracy przed zmianami Kodeksu pracy w przypadku firm, w których nie ma związków zawodowych mogło nastąpić w trybie jednostronnej decyzji pracodawcy, a więc obecnie nie spełnia wymogów określonych przez znowelizowane przepisy Kodeksu pracy. Konieczne jest bowiem zawarcie porozumienia albo ze związkami albo z przedstawicielami pracowników. Nie jest natomiast obligatoryjne wprowadzanie zmian do regulaminu pracy. Przy czym, można je wprowadzić aby ujednolicić rozwiązania zawarte w różnych dokumentach wewnątrzzakładowych.
Przykład |
Od 1 stycznia 2013 r. pracodawca wprowadził do regulaminu pracy postanowienie o stosowaniu tzw. ruchomego czasu pracy. Na jego podstawie pracownicy mają możliwość rozpoczynania pracy o wybranej przez siebie porze, w określonych przedziałach czasowych.
W związku ze zmianami do Kodeksu pracy obowiązującymi od 23 sierpnia 2013 r., pracodawca powinien usankcjonować praktykę stosowania ruchomego czasu pracy poprzez wprowadzenie odpowiednich regulacji do układu zbiorowego pracy, jeśli jest nim związany. W razie braku układu, pracodawca powinien niezwłocznie zawrzeć stosowne porozumienie z zakładowymi organizacjami związkowymi lub z przedstawicielami pracowników wyłonionymi w trybie przyjętym w zakładzie. Dopełnienie wymogów formalnych określonych w art. 150 § 3 K.p. spowoduje, że nie będzie musiał zmieniać regulaminu pracy i usuwać z niego postanowienia dotyczącego stosowania ruchomego czasu pracy, gdyż zostanie umocowane w treści układu lub porozumienia zawartego ze związkami zawodowymi bądź przedstawicielami pracowników.
www.Czas-Pracy.pl - Systemy i rozkłady czasu pracy:
Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
www.KodeksPracy.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
GOFIN PODPOWIADA - Prawo Pracy
Kompleksowe opracowania tematyczne
DRUKI - Prawo Pracy
Darmowe druki aktywne
PRZEPISY PRAWNE
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
FORUM - Prawo pracy
Forum aktywnych księgowych i kadrowców
|