Obniżanie wymiaru czasu pracy oraz wynagrodzenia za okres choroby przypadającej na dni wolne

Pracownik chorował w pierwszym tygodniu maja br. Zgodnie z rozkładem w tym okresie nie miał zaplanowanych godzin pracy. Czy okres niezdolności do pracy spowodował obniżenie jego wymiaru czasu pracy? Czy za ten okres należało pomniejszyć wynagrodzenie określone w stałej stawce miesięcznej?

Na obydwa pytania należy odpowiedzieć przecząco.

W celu prawidłowego planowania, a następnie rozliczania czasu pracy należy stosować określoną sekwencję zdarzeń, wynikającą z systemowej wykładni przepisów z zakresu czasu pracy, a mianowicie:

ustalić wymiar czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym zgodnie normami czasu pracy z art. 129 § 1 K.p. oraz algorytmem zamieszczonym w art. 130 § 1-2 lub art. 138 § 3 K.p.,
zaplanować rozkład pracownikowi oraz przekazać go z odpowiednim wyprzedzeniem (art. 129 § 3 K.p.),
rozliczyć pracę porównując plan i wykonanie, prawidłowo i terminowo ją rekompensując (art. 80 i art. 85 § 1-2 i art. 151 i nast. K.p.).

Ważne: Wymiar czasu pracy pracownika w okresie rozliczeniowym ulega w tym okresie obniżeniu o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności w pracy, przypadających do przepracowania w czasie tej nieobecności, zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy.

Obniżenie jest zatem następstwem nieobecności, o której jednak można mówić tylko wtedy, gdy przypada na godziny pracy planowej. Jeśli pracownik ma wolne, nieobecność nie występuje.

Co do wynagrodzenia za pracę, to jeśli jest określone w stałej stawce miesięcznej, ulega obniżeniu za każdy dzień choroby o 1/30 tej stawki, jednak pod określonymi warunkami, tj. w przypadku gdy pracownik:

przepracował tylko część miesiąca,
za pozostałą część tego miesiąca otrzymał wynagrodzenie określone w art. 92 K.p. (chorobowe) albo zasiłek przewidziany w przepisach o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa lub w przepisach o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Tak stanowi § 11 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy... (Dz. U. z 2017 r. poz. 927), dalej rozporządzenia o wynagrodzeniu.

W okolicznościach przedstawionych w pytaniu choroba przypadała na okres, w którym rozkład czasu pracy nie przewidywał świadczenia pracy, a pracownik przepracował wszystkie roboczogodziny. To wyklucza zastosowanie § 11 rozporządzenia o wynagrodzeniu. Pracownikowi zgodnie z art. 80 K.p. przysługuje wynagrodzenie za cały miesięczny wymiar czasu pracy, tj. pełne wynagrodzenie określone w stałej stawce miesięcznej (por. stanowisko resortu pracy, udostępnione naszemu Wydawnictwu 12 grudnia 2013 r.). Nie wystąpiły też przesłanki wyłączające za ten okres prawo do wynagrodzenia/zasiłku chorobowego.

Przykład

Pracownikowi wynagradzanemu stałą stawką miesięczną od 1 do 5 maja 2021 r. zaplanowano dni wolne od pracy (jedna niedziela, dwa święta i dwa dni wolne z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy). Pomimo to na Platformę Usług Elektronicznych (PUE ZUS) pracodawcy wpłynęło zaświadczenie o niezdolności pracownika do pracy w tym okresie spowodowanej chorobą. Zwolnienie nie miało konsekwencji dla rozliczenia czasu pracy (nie obniżyło wymiaru w przyjętym okresie). Pracownik zachował też prawo do pełnej stawki wynagrodzenia. Ponadto wypłacono mu wynagrodzenie/zasiłek chorobowy za 5 dni.